BRU-AGSB-Z-212****
Algemene gegevens
Opmerkingen analytische datum: Het stuk is niet gedateerd; de terminus ante quem is 30/11/1529; om praktische redenen voeren we in de databank het jaartal 1529 in, maar het stuk zou later kunnen ontstaan zijn. // Bijkomende dateringen: "jn daten vanden v.en van meye xiiijC en zeuenendertich" (05/05/1437); "jn daten vjen van maerte xvC xxviij" (06/03/1529; uitgaande van het gebruik van de paasstijl, werd het jaartal aangepast); "jn daten den ven dach van Octobre duust vier hondert tweendertich" (05/10/1432); "jn daten xijen nouembre duust driehondert acht entzeuentich" (12/11/1378); "in daete vanden xviij nouembre anno xvC xvij" (18/11/1517); "jn daten van laetsten dach van nouembre 1529" (30/11/1529).Type: Aantal stukken, door de abdij van Zonnebeke voorgelegd, om haar jurisdictieclaims te Zonnebeke te staven in een geschil tegen de baljuw van de Zaal en kasselrij van Ieper
Beschrijving: Overzicht van de stukken die door de abdij van Zonnebeke voorgelegd worden in het proces tegen jonker Johannes van Langhemersch, baljuw van de Zaal en kasselrij van Ieper, ter staving van de jurisdictieclaims van de abdij te Zonnebeke: 1) een oorkonde van hertog Filips (1437); 2) akte waarin de baljuw van de Zaal en kasselrij van Ieper, Joos Lamsaem, afziet van zijn beroep tegen de abdij, waarin hij jurisdictie claimde op het kerkhof en in de kerkgracht van Zonnebeke (1529); 3) akte betreffende twee lijkschouwingen door de baljuw en schepenen van Zonnebeke; 4) akte betreffende een boete, opgelegd te Zonnebeke aan iemand die niet binnen de heerlijkheid woonde; 5) sententie betreffende verkrachting en roof binnen de heerlijkheid (1432); 6) akte van non-prejuditie verleend door de mannen van de Graaf van Vlaanderen (1378); 7) sententie betreffende de verbanning van Jannin van Dadizeele door de leenmannen en baljuw van de heerlijkheid van Zonnebeke (1517); 8) sententie door de Raad van Vlaanderen in een proces tussen de abdij van Zonnebeke en de baljuw van heer Antheunis vander Gracht (1529).
Tekst
[VOORLOPIG]Andwoorde bij voorme van Jnten[...?] omme mijn heere den Abt heere van Zonnebeke commende ter deffentie ende beschudde van preminentien vermoghen ende jurisdictien vande heerlichede vande zeluen cloostere van Zonnebeke verweerere jeghens Joncheer Joannes van Langhemersch Balliu vander zale ende casselrie van yper jn vierschare [...?] Ten eersten omme te bethooghen dat de voornomde heeren ter cause van haerlieder heerlichede van Zonnebeke vermach hooghe middele ende neere justictie [...?] boete van tsestich pont parisis ende daer ondere exibeert den verweerere zeker acte ende letttres [?] van prouisie ghegheuen bij zyne hoocheit Philips bij der gratien godts hertooghe van borgoignen graue van vlaendren [...?] jn daten vanden v.en van meye xiiij.C en zeuenendertich soffisantelic ende ghenouch ghebleken es gheweest vande voornomde vermoghen ende preminentien van voornomde heerlicheede
Tot breeder apprebatie exhibeert den verweerere een tweede acte ende jnstrument jnhoudende renonchiatie van apelle ghedaen bij Joos Lamsaem jndien tyden balliu vander zalle ende casselrie van ijpere maintenerende recht ende jndicateure te hebbene vp tkerchof ende kerckdycken van zonnebeke wtedien zij mainteneren wilde den langhe daer te voorent eenen dooden man zoude bijden bailliu vander zale gheschaut hebben gheweest die jnde kerckegracht verdroncken was dat de zelue doodt schauwijnghe bijden balliu vander zale ghedaen es gheweest zonder recht ofte fondament blyckt notuurlicke byden zeluen jnstrument dien volghende den voornomden Lamsaem als balliu vander zale by ordynnantie vande camere van rekeninghe wy zelue procedueren ende oock vande zelue dootschauwynghe gherenunchiert ende ghescheeden es volghende de zelue acte hiermede gaende jn daten vj.en van maerte xv.C xxviij ghezeghelt met zeuen [?] schepenen zeghels van Zonnebeke ende oock volghende het [...?] [...?]jnstrument vanden nottaris die de renonchiatie an balliu ende schepenen van Zonnebeke ten versoucke vanden zeluen Lamsaem heeft gheteeckent Guillames Militis
Ende [?] tot verrifficatie dat de heerlicheit vanden voornomden cloostere ende conuent van Zonnebeke [...?]oghen [?] ter cad[...?]van haerlieder heerlicheit hooghe ende middele justitie ende boete van tsestich ponden parisis d[...?] ghebuert dat zekere vrauwe persoen gheuallen zynde jnt water ende gracht onderde[...?] vanden zeluen clooster die aldaer doot gheuonden was gheschaut es gheweest met balliu mannen ende schepenen vande voorseyde heerlichede ende wel hy balliu mainteneerde dat sij verdronkcken was [?] jnt water ghespronghen was bij desparatie ende ouer zulcx concludeerde dat sij in exemplen van ander zoude gherecht zijn jn een [?] spriet waer jnne hij bij mannen voornomt verclaerst was [niet/met?] onfanghel[...?]es oock ghebuert dat Jan quartier vp de zelue heerlichede verslouch een Joos filius Marijn Paryn twelcke doode lichame gheschaut es gheweest byden bailliu ende mannen ende schepenen voornomt heerl[...?]hier vp belieuen mijne heeren te hoeren ende te vraghen des[...?]onderscreuen oo[...?]
Cornelis van Mersch Antheunis Plateuoet [?] Cathelyne vander Gracht huusvrauwe vanden voornomden vander Mersch
Dat [?] oock eenen Joos vander Haghe van Becelare een van tsestich ponden parisis vp dezelue heerlichede verbuert hadde[...?] de voornomde schepene daer jnne ghecondempneert es gheweest profycte vanden heeren van Zonnebeke ende dat selue dies [...?] Jeghenstaende bij Jan van Langhemersch jndien tyde ball[...?] vander zale zoo vele ghedaen heeft dat hij de zelue boete [...?] prelaet steelant tynen cosijn vermaeckte ende composeerde [...?] name vanden zeluen verhaghe ter begherte van eender eruelic[...?] van eecke met de werde van ontrent twintich ponden parisis twelcker hij Langhemersch niet ghedaen en hadde jndien hij [...?] wel ghewetenen hadde dat den voornomden heere ende prelaet ver[...?] de boete van tsestich ponden parisis hoe wel dat wy voornomt ver[...?] tselue apointement niet gheaccepteert nochte goet ghehom[...?] heeft
Ende also de zelue boete daer ghestaen heeft drie zoo vier [...?] ongheexemteert mits hij onder de zelue heerlichede niet en woen[...?] tot naer de doot vanden Abt Steelant soo dat jn tyden vanden [...?] Calin den zeluen Joos vander Haghe daeromme gheexemteer[...?] gheweest bij Thomaes de Snick amman jndien tyden van zel[...?] heerlichede ende also jn vanghenesse gheleghen totten vulle sti/urm/nissen vande zelue boete van tsestich ponden parisis hier vp te hee[...?]d de ze[...?] verconde
Cornelis Vermercht Cathelyne vander Gracht zijnen huusvrauwe
Den verwerere[?] lecht ouer tot verifficatie een sentecie ghegheuen bijde mannen vande zelue heerlichede ghebannen bijden zelue Bailliu bij wysdom vande zelue mannen vier mans persoonen als vrauwe cracht ende roof ghecoitteert hebbende buyten der Prochie met [...?] vuten lande van vlaendren jn daten den ven dach van Octobre duust vier hondert tweendertich al breeder blyckende byden letteren van bansu.[?]
Legghende noch ouer een ander jnstrument wesen lettren van non preJuditien ghegheuen bij mannen mijns heeren van vlaendren jn daten xij.en nouembre duust driehondert acht entzeuentich
Ende noch tot breeder bethoogh ende verrificatie van tghone voorscreuen leght noch ouer een tweede sententie jnhoudende de bansure van een Jannin van Dadizeele den welcken van ghelycke was ghebannen by vonnesse vandde mannen van leene ter manynghe van bailliu vande zelue heerlichede wter prochie ende graefschepe van vlaendren in daete vanden xviij nouembre anno xv.C xvij
Lecht noch ouer tot premie ende confirmatur als vooren een sententie ghegheuen by myne heeren vanden Raede jn Vlaendren tusschen myn heere de prelaet heere van Zonnebeke ende Jan van Hulle hem draghende als Bailliu van Anth[euni]s vander Gracht heere van Rolleghem in Zonnebeke daer mede ghenouch gheblejken es myne heeren vanden Raede de hooghe middele ende nedere justitie jn daten van laetsten dach van nouembre 1529 [eventueel: 1579]
Byden welcken den verwerere hoopt ghenouch betoocht es vanden vermueghen ende hoocheijt vanden voornomden jurisdictie ende heerlichede.
Myts welcke es den verwerere nemende conclusie tendeert ten fijne dat den heesschere met tzyne daghynghe ende tgonne datter naer gheuolcht es ten laste van kaerle van nieukercke ende Roegier verclaerst wert met ontfanghel[...?] lat ende darof tverech[...?] den [?] ghe[...?] tendeerden twist bailliu ende schepenen vande voornomde heerlichede van [...?] clooster heerlichede ende conuent van Zonnebeke als tzelue onder die jurisdictie gheschiet zynde preuue als voorseide heerscher costen emplorerde tnobele officie van Juge