BRU-AGSB-Z-R13(kap78)

Algemene gegevens

Opmerkingen analytische datum: Callewaert(1), 90, nr. 87: '7 Août 1248'. // In 1248 viel de vrijdag na de feestdag van de H. Petrus ad Vincula (1 augustus) op 7 augustus.

Type: Compositie bewerkstelligd door 3 vooraanstaande geestelijken in een conflict tussen de abdij van Terwaan en de pastoor van Noordschote, en de abdij van Zonnebeke, betreffende novale tienden te Noordschote

Beschrijving: G[ilbertus], abt van de Sint-Niklaasabdij te Veurne, meester Nicolaus de Bercle, rector van de kerk van Grevelingen en Willielmus de Jabbeke, kanunnik van Rijsel, laten weten dat er een geschil bestond tussen de Sint-Jansabdij van Terwaan en de pastoor van Noordschote, aan de ene zijde, en de abdij van Zonnebeke, aan de andere zijde. Het conflict, waarover de 3 genoemde personen de scheidsrechters waren, betrof nieuwe tienden in de parochie van Noordschote, die door de Sint-Jansabdij en de pastoor van Noordschote geëist werden van de abdij van Zonnebeke, samen met achterstallige tienden. Bij een escalatie van het conflict zouden leden van de abdij van Zonnebeke geweld gebruikt hebben tegen leden van de Sint-Jansabdij, en zou het paard van de abt van Sint-Jan zelfs gedood geweest zijn. De abt van Sint-Jan vroeg dan ook dat de abdij van Zonnebeke veroordeeld zou worden tot het betalen van 100 mark sterling, zwaar gewicht. De uitspraak luidt als volgt: de abdij van Zonnebeke moet de door de Sint-Jansabdij geëiste tienden en schoven niet geven. Er wordt geen uitspraak gedaan over de eis tot schadevergoeding wegens aangedaan onrecht. De abdij van Sint-Jan en de pastoor van Noordschote hoeven echter ook geen proceskosten te betalen.

Opmerking: Callewaert(1), 90, nr. 87 vermeldt dat de kopie zich in Cartularium S, kap. 78 bevindt.

Tekst

[Overgenomen uit Callewaert(1), pp. 90-92, nr. 87]

[p. 90] Universis praesentes literas inspecturis frater G[ilbertus], Dei gratia abbas S. Nicolai Feurnensis, et magistri Nicolaus de Bercle, rector ecclesiae de Grevelinges et Willielmus de Jabbeke, canonicus Insulensis, salutem in Domino. Noverit universitas vestra quod cum controversia verteretur inter viros religiosos abbatem et conventum S. Johannis Morinensis et presbyterum de Nortscotes ex parte una, et abbatem et conventum de sinnebeke ex altera, super quibusdam decimis novalium sitis in parochia de noortscotes, quas petebant dicti abbas et conventus S. Johannis et presbyteri a praefato abbate et conventu de Sinnebeke, et super quibusdam incidentibus, tandem praedictae partes, pro bono pacis, interventiente proborum consilio, super dicta controversia in nos compromiserunt, sub forma quae in litteris officialis Morinensis et ipsarum partium super hoc confectis plenius continetur. Edita igitur

[p. 91] coram nobis in jure petitione dictorum abbatis et conventus S. Johannis et presbyteri contra praefatos abbatem et conventum de Sinnebeke in hac forma: dicunt abbas et conventus S. Johannis Morinenses, patroni parochiae de Norscotes et Walterus Presbyter curatus ejusdem parochiae, nomine parochialis ecclesiae de Norscotes, contra abbatem et conventum de Sinnebeke, quod idem abbas et conventus de Sinnebeke de terris redactis ad novam culturam ab octo annis et extra in parochia de Noorscotes, decimas valentes 40 lib. artisienses ad ipsos pertinentes asportaverunt minus juste, quas decimas 40 lib. valentes petunt ab ipsis abbate et conventu de Sinnebeke nomine parochialis ecclesiae sibi solvi, cum omnes decimae de jure communi ad parochiales ecclesias debeant pertinere et quod de caetero a tali perceptione desistant: terras autem in quibus dictas decimas perceperunt parati sunt declarare. item dicit abbas S. Johannis quod abbas de Sinnebeke spoliavit ecclesiam S. Johannis de decima dicta usque ad decem garbas avenae, quas petunt sibi restitui. Item dicit abbas S. Johannis contra abbatem de Sinnebeke quod manus intulit violentas, cum complicibus et canonicis suis, in abbatem S. Johannis et monachos ejus, in Andream et Anselmum presbyteros, et cum armis impetum et insultum fecit quendam equum abbatis S. Johannis vulneravit usque ad mortem; quae damna, injuriam et contumeliam nollet sustinuisse abbas S. Johannis pro centum marchis sterlingis ad magnum pondus, in quibus petunt ipsum condemnari. Lite etiam super dicta petitione coram nobis solemniter contestata, jurato hinc inde de veritate dicenda et de calumpnia, factis positionibus et responsionibus hinc inde sub juramentis praestitis, productis hinc inde testibus et diligenter examinatis, die ad arbitrandum partibus assignata, et omnibus rite actis, constitutis dictis partibus in jure coram nobis et arbitrari petentibus, communicato proborum virorum consilio, arbitrando absolvimus dictos abbatem et conventum de Sinnebeke ab impetitione dictorum abbatis et conventus S. Johannis et presbiteri quantum ad decimas et garbas petitas in petitione ipsorum. Quia vero dictus abbas S. Johannis articulum de injuriis contentum in petitione sua non fuit prosecutus, sed eum omisit de consensu partium, protestans quod super eo vellet agere loco et tempore, super ipso omittimus pronunciare.

[p. 92] Absolvimus etiam dictos abbatem et conventum S. Johannis et presbyterum de Norscotes, pro bono pacis ordinando, ab expensis in lite factis a dictis abbate et conventu de Sinnebeke.

Actum anno Domini 1248, feria 6 post festum B. Petri ad Vincula, continuata a feria quinta praecedente.